تولیدات کشاورزی جهانی که در سالهای اخیر به طور یکنواختی رشد یافتهاند، به صورت فزایندهای بر ماهیان و سایر آبزیان خوراکی دارای اهمیت تجاری که وارد بازارهای ملی، منطقهای و بینالمللی میشوند، تأثیر میگذارند. تقاضای در حال افزایش برای چنین محصولاتی، توسعه سیستمهای تولیدات آبزی پروری را در خشکی و همه مجموعههای آبی بدنبال داشته است که شامل فناوریهایی هستند که دامنه گستردهای از تولید تخم ماهی تا ساختارهای در حال پیشرفت و سایر تأسیسات پشتیبانی آبزی پروری را در برمیگیرد.
در دهههای اخیر، صنعت آبزیپروری، خروجی تولیدات خود را در هر واحد سطح یا حجم افزایش داده است و رقابت رو به افزایشی با سایر کاربریها در استفاده از سطوح خشکی و آبی داشته است. توسعه پرورش ماهی در دریا "آبزی پروری دریایی" نامیده میشود که در نتیجه چندین عامل پشتیبانیکننده اتفاق افتاده است. این عوامل شامل بروزرسانی فناوریهای تولیدمثل و پرورش برای گونههای مورد نظر و توسعه زیرساختهای فیزیکی است، به صورتی که برای گونههای پرورشی مناسب باشند. قفسهای دریایی مدرن از جمله شناور یا غوطهور چنین روند توسعهای را نشان میدهند. این قفسها به طرز چشمگیری از سیستمهای پایه تا ساختارهای مهندسی پیچیده و دقیق، تکامل یافتهاند.
بسیاری از طرحها و مدلهای قفسها توسعه یافتهاند و از نظر تجاری در دسترس هستند. در میان آنها، قفسهای پلیاتیلن متراکم (HDPE)، به دلیل تنوع مواد مورد استفاده، سادگی در کاربرد عملیات پرورشی و سرمایهگذاری نسبتا محدود، کاربرد گستردهای دارند. پیشرفتهای فنی قفسهای HDPE با قابلیت دسترسی به مواد جدید و اقلام گوناگون تجهیزات مورد نیاز برای خدماترسانی، در همه عملیات پرورش ماهی در حال گسترش میباشد.
این کتاب راهنما بر جنبههای فنی قفسهای HDPE تمرکز میکند، اگرچه در فصل مقدمه انتخاب مکان مناسب و پارامترهای محیطی بر سلامت ماهی پرورشی و ساختارهای پرورش تأثیر میگذارد. تعیین مکان مناسب یک قفس اهمیت زیادی از نظر موفقیت کلی فنی، اقتصادی، عملیات تجاری و کاهش اثرات محیطی محل پرورش دارد.
این کتاب راهنما قبل از شرح خصوصیات قفسهای HDPE و عناصری که یک واحد پرورشی را تشکیل میدهند، سیستمهای مهاربندی و توریها را توصیف میکند که از قفسهای ماهی پشتیبانی مینمایند. اطلاعاتی در مورد اجزاء این سیستمها، مشخصات فنی آنها در رابطه با اندازه محل پرورش و مونتاژ در خشکی و فرآیند نصب آنها در دریا ارائه شده است. همچنین در یکی از فصلها درباره حلقه شناور قفس تمرکز شده است و اجزایی را توصیف میکند که این سازه اصلی قفس پرورشی را تشکیل میدهند. آگاهی از مشخصات فنی و گزینههای طراحی عناصر اصلی طوقه، امکان ساخت فوری و متناسب با محیط این سازهها را فراهم مینماید، بطوریکه کلیه نیازهای اپراتورها را تأمین میکند. سپس اطلاعات فنی در مورد طنابها، توردوزی، طراحی توری و تعیین اندازه و شکل مناسب قفس ارائه شده است. همچنین براساس فرآیندهای توسعه یافته در سالهای تجربه میدانی، اطلاعات کاربردی در مورد نصب طوقه و تور، تعویض تور، تکنیکهای تعمیر و نگهداری و بازرسیها ارائه شده است.
بخش نهایی کتاب شامل روشهای کاربردی مربوط به ذخیرهکردن بچه ماهیان در قفسها، غذادهی و مدیریت ذخایر ماهی، اطلاعات کاربردی در مورد روشهای پیشبرداشت و برداشت، جابجایی و حمل و نقل ماهیها میباشد. برخی اطلاعات هم در مورد فرآیند امنیت پرورش، با تأکید بر مخاطرات بالقوه، هنگام کار با یک قفس پرورشی با ساختار شناور یا غوطهور، ارائه شده است.
پیشگفتار
چکیده
فصل 1: مقدمه 1
فصل 2: انتخاب مکان 5
1-2. معیارهای انتخاب مکان 10
1-1-2. شاخصههای محیطی برای ارگانیسمها 11
2-1-2. تاثیر عوامل محیطی بر سازههای پرورشی 17
3-1-2. سایر معیارها 35
2-2. نقشههای دریایی 36
1-2-2. مختصات جغرافیایی 37
فصل 3: نصب سیستمهای مهاربندی و شبکه 39
1-3. بویههای ناوبری 40
1-1-3. خصوصیات فنی 40
2-1-3. مونتاژ قطعات در خشکی 42
3-1-3. استقرار 43
2-3. سیستم شبکهای و سیستم مهاربندی 44
1-2-3. مساحت مزرعه پرورش ماهی 50
2-2-3. مهاربندی و اجزاء شبکه 50
3-2-3. نصب سیستم مهاربندی 68
فصل 4: اجزاء قفس HDPE 77
1-4. خصوصیات قفس HDPE 77
1-1-4. لولههای HDPE 77
2-1-4. براکتها 80
3-1-4. وزنههای فروبرنده و لولههای نگهدار وزنه 87
2-4. ساخت طوقه دور قفس 93
1-2-4. مونتاژ طوقه 94
2-2-4. نصب طوقه 95
3-2-4. نصب تور 104
فصل 5: الیاف، تورسازی و طنابها 106
1-5. الیاف 106
1-1-5. چگالی 107
2-1-5. پلی آمید (PA) یا نایلون 108
3-1-5. پلی استر (PES) 110
4-1-5. پلی پروپیلن (PP) 110
5-1-5. پلی اتیلن با عملکرد بالا (HPPE) 111
2-5. طنابها 113
1-2-5. حداکثر شاخص تحمل بار و وزن انواع طناب اصلی 113
3-5. تورسازی 114
1-3-5. خصوصیات تور: مواد، اندازه، شکل و ضخامت 115
4-5. طراحی قفس توری 127
1-4-5. طنابهای تور 130
2-4-5. بخیهها 135
3-4-5. رابطهای تور: حلقهها، قوسها و زیپها 136
4-4-5. ابعاد تور 144
5-4-5. جزئیات ساختاری 147
6-4-5. تعمیر تور- مواد ضد جرمگیری و محافظ در برابر UV 149
7-4-5. تورهای ضدشکارچی 154
فصل 6: نگهداری و کنترل 159
1-6. نگهداری سوابق و نقشه مکان 160
1-1-6. گزارش روزانه 161
2-6. بازرسیهای دورهای 165
3-6. بازرسی شش ماهه 165
1-3-6. خطوط مهاربندی 165
2-3-6. بویههای شاخص 166
4-6. بازرسی ماهانه 167
1-4-6. لامپهای بویه شاخص 167
5-6. بازرسی هفتگی 167
1-5-6. سیستم شبکه 167
2-5-6. طوقه و خطوط مهاربندی 168
6-6. بازرسی روزانه 168
1-6-6. تورها 168
7-6. عدم تطابق 169
8-6. روشهای جابجایی اجزاء و قطعات 170
1-8-6. تغییر موقعیت لنگر و محکم کردن خط مهاربندی 171
2-8-6. جابجایی قلاب خط (طناب/زنجیر) شبکه به صفحه تقسیم 172
3-8-6. جابجایی قلاب بویه به صفحه تقسیم 172
4-8-6. جابجایی قلاب بین زنجیر و بویه 175
5-8-6. جابجایی بویه 175
6-8-6. جابجایی قلاب زنجیر مهاربندی 176
7-8-6. جابجایی خط شبکه 176
9-6. حذف جرمگیری زیستی 177
1-9-6. پاکسازی خطوط مهاربندی و شبکه 177
2-9-6. پاکسازی تورها 177
3-9-6. توصیههای اضافی برای پاکسازی تور 178
10-6. تعویض تور 180
1-10-6. اقدامات مقدماتی برای تعویض تور 181
2-10-6. جداسازی تور 182
3-10-6. تعیین موقعیت تور جدید 182
4-10-6. جداسازی تور جرم گرفته 183
5-10-6. پاکسازی تور جرم گرفته 185
6-10-6. اتصال تور جدید 185
7-10-6. نگهداری تور در خشکی 186
8-10-6. ماشین شستشوی تور 187
فصل 7: ذخیرهسازی ماهی: ماهیان انگشتقد و بچه ماهیان 190
1-7. کیفیت بچه ماهی 190
1-1-7. اندازه ماهی 191
2-1-7. بیماری 192
2-7. شمارش تعداد ماهیان 193
1-2-7. ورودیهای ماهیان 194
2-2-7. کنترل ماهیان خارج شده 195
3-2-7. ماهیان خروجی کنترل نشده 196
3-7. انتقال و ذخیرهسازی ماهی 197
1-3-7. کیسههای پلاستیکی 197
2-3-7. یدک کشی قفس 199
3-3-7. مخازن انتقال ماهی 202
فصل 8: تغذیه ماهی 208
1-8. سیستمهای غذادهی 214
1-1-8. غذادهی دستی 217
2-1-8. لولههای غذاده 218
3-1-8. غذادههای خودکار 219
4-1-8. سیستمهای تغذیه متمرکز 221
فصل 9: مدیریت ذخیرهسازی ماهی 225
1-9. کنترل و ارزیابی زیتوده 225
1-1-9. ردیابی قفسها و همگروهها 227
2-1-9. گزارش ذخیرهسازی ماهی 228
3-1-9. نمونهگیری از ماهیان 231
فصل 10: جمعآوری و بستهبندی 236
1-10. آمادهسازی پیش از برداشت 238
1-1-10. نمونهگیری از ماهیان 238
2-1-10. گرسنه نگه داشتن ماهیان 238
3-1-10. آمادهسازی تجهیزات 239
2-10. روشهای جمعآوری 239
1-2-10. تور کیسهای پره 239
2-2-10. تور کیسهای دستی (هند ساین) 244
3-2-10. سیستم بالابر تور 247
4-2-10. قفس کوچک برای صید از داخل قفس بزرگ 249
3-10. فرآوری و بستهبندی 252
1-3-10. یخ 253
فصل 11: نکات ایمنی 256
1-11. غواصی با لوازم تنفس زیر آب 259
2-11. بار مجاز ایمن 262
منابع 263
واژه نامه 266
پیوست 270
ییوست 1: نقشههای فنی و لیست اجزاء سیستم مهاربندی در یک سیستم قفس دو بویه 270
پیوست 2: مختصات فنی تورها 279
علائم اختصاری 288
واحدها و نمادها 290