مواد مغذی، افزودنی‌ها و سلامت ماهی

فهرست مندرجات

فصل 1: مروری بر سیستم ایمنی و بیماری‌‌های عفونی ماهی 1
1-1- مقدمه 1
2-1- اندام‌‌ها و بافت‌‌های ایمنی 2
1-2-1- تیموس 2
2-2-1- کلیه 3
3-2-1- طحال 3
4-2-1- روده 4
3-1- سدهای دفاعی طبیعی 4
1-3-1- پوست و موکوس 4
2-3-1- ایمنی ذاتی و مقاومت در برابر بیماری 4
1-3-1- ایمنی اکتسابی 8
4-1- باکتری‌‌های بیماری‌‌زا در ماهی 11
1-4-1- جنس فلاووباکتریوم (Flavobacterium) 12
2-4-1- جنس فرانسیسلا (Francisella) 16
3-4-1- جنس آئروموناس (Aeromonas) 17
4-4-1- جنس استرپتوکوکوس (Streptococcus) 17
5-1- عوامل بیماری‌‌زای ویروسی در ماهی 19
1-5-1-ویروس عامل کم‌‌خونی عفونی در آزاد ماهیان 21
2-5-1- ویروس عامل ویرمی بهارۀ کپور 21
3-5-1- ویروس عامل سپتی‌‌سمی خونریزی دهندۀ ویروسی 23
4-5-1- هرپس ویروس کوی 24
5-5-1-بیماری‌‌های ناشی از ایریدوویروس 24
6-1- بیماری‌‌های انگلی 25
1-6-1- انگل‌‌های تک‌‌یاخته‌‌ای 26
2-6-1- ترماتودهای مونوژن 31
3-6-1- ترماتودهای دیژن 32
4-6-1- آلودگی با کرم نواری، آکانتوسفال‌‌ها و نماتودها 33
5-6-1-‌‌ سخت‌‌پوستان انگلی 34
7-1- بیماری‌‌های قارچی 35
1-7-1- ساپرولگنیازیس 35
1-7-2- برانشیومایکوزیس 36
8-1- جمع‌‌بندی 36
منابع 36
فصل 2: پروتئین، اسیدهای آمینه و اجزاء جیره 43
1-2- مقدمه 43
2-2- اثر پروتئین بر ایمنی پستانداران 47
3-2- اثرات پروتئین بر ایمنی ماهی 50
1-3-2- جایگزینی پودر ماهی با مخلوط پروتئین گیاهی 51
2-3-2- هیدرولیزات ماهی 55
3-3-2- مخمر 56
4-3-2- دانه‌‌های خشک و مواد محلول حاصل از تقطیر 58
5-3-2- اسپیرولینا 59
6-3-2- باکتری‌‌های پروبیوتیک 60
7-3-2- آرد پنبه دانه 60
4-2- اثر پروتئین بر ایمنی در میگو و سخت‌‌پوستان 61
1-4-2- مخمر 62
2-4-2- نوکلئوتیدها 62
5-2- جمع‌‌بندی 63
منابع 69
فصل 3: چربی‌‌ها و اسیدهای چرب 73
1-3- مقدمه 73
2-3- بیوشیمی و متابولیسم 74
1-2-3- نامگذاری و ساختار اسیدهای چرب 74
2-2-3- ساختار چربی‌‌ها 76
3-2-3- متابولیسم عمومی چربی 79
4-2-3- هضم و جذب 79
5-2-3- نقل و انتقال چربی 80
6-2-3- لیپوژنز 80
7-2-3- اکسیداسیون اسیدهای چرب 81
8-2-3- پراکسیداسیون چربی 83
3-3- نقش‌‌های کاربردی چربی‌‌ها 83
1-3-3- عملکرد اسیدهای چرب 83
2-3-3- نقش‌‌های فسفولیپیدها 87
3-3-3- عملکرد کلسترول 90
4-3-3- چربی و اسیدهای چرب مورد نیاز 91
5-3-3- مبانی ملکولی و بیوشیمیایی نیازمندی به چربی‌‌ها 107
6-3-3- اثرات جیره 113
4-3- چربی‌‌ها، اسیدهای چرب و سلامت 115
1-4-3- چربی‌‌ها، اسیدهای چرب و پاسخ به استرس 117
2-4-3- چربی‌‌ها، اسیدهای چرب و پاسخ‌‌های ایمنی 120
3-4-3- چربی‌‌ها، اسیدهای چرب و مقاومت در برابر بیماری 125
5-3- جمع‌‌بندی 126
منابع 127
فصل 4: کربوهیدرات‌‌ها 141
1-4- مقدمه 141
2-4- بیوشیمی 143
3-4- عملکرد و متابولیسم 145
4-4- مصرف 150
5-4- کربوهیدرات و پاسخ به استرس 154
6-4- کربوهیدرات و پاسخ ایمنی در ماهی 155
7-4- کربوهیدرات و مقاومت در برابر بیماری 158
8-4-جمع‌‌بندی 159
منابع 161
فصل 5: بتاگلوکان‌‌ها 165
1-5- مقدمه 165
2-5- منشاء و بیوشیمی بتاگلوکان‌‌ها 168
3-5- اثر بر استرس 172
4-5-اثر بر سیستم ایمنی 173
1-4-5-ایمنی ذاتی (ایمنی غیراختصاصی) 173
2-4-5- ایمنی اکتسابی (ایمنی اختصاصی) 175
3-4-5- اثر بر واکسن‌‌ها (ادجوانت) 176
4-4-5- اثر بر مقاومت در برابر بیماری 177
5-5- جمع‌‌بندی 181
منابع 182
فصل 6: ویتامین‌‌ها (بجز ویتامین‌های C و E) 185
1-6- مقدمه 185
2-6- ویتامین‌‌های محلول در چربی 186
1-2-6- ویتامین A 194
2-2-6- ویتامین D 196
3-2-6- ویتامین K 199
4-2-6- تیامین 201
5-2-6- ریبوفلاوین 202
6-2-6- ویتامین B6 204
7-2-6- ویتامین B12 206
8-2-6- نیاسین 208
9-2-6- بیوتین 210
10-2-6- اسید فولیک 212
11-2-6- اسید پنتاتونیک 214
12-2-6- کولین 216
13-2-6- مایو اینوزیتول 217
3-6- جمع‌‌بندی 219
منابع 220
فصل 7: اثر ویتامین C بر سلامت ماهی 227
1-7- مقدمه 227
2-7- پاسخ ایمنی در ماهیان 229
1-2-7- پاسخ ایمنی ذاتی 230
2-2-7- مکانیسم‌‌های سلولی 231
3-2-7- کشتن 232
4-2-7- عوامل محلول 234
3-2-7- پاسخ ایمنی اختصاصی 235
3-7- عوامل اثرگذار بر پاسخ ایمنی 237
4-7-ویتامین C و وضعیت سلامتی 238
1-4-7-ویتامین C به عنوان یک عامل تغذیه‌‌ای 238
2-4-7- ویتامین C و پاسخ ایمنی 243
3-4-7- ویتامین C و مقاومت در برابر بیماری 244
5-7- جمع‌‌بندی 258
منابع 259
فصل 8: ویتامین E 261
1-8- مقدمه 261
2-8- شکل‌‌های مولکولی و دسترسی زیستی 262
3-8- عملکرد متابولیک 264
4-8- علائم کمبود ویتامین E 269
1-4-8- رشد و بقاء 269
2-4-8- دیستروفی عضلانی 270
3-4-8- آسیب کبدی 272
4-4-8- کم‌‌خونی 273
5-4-8- تولید مثل و مراحل ابتدایی رشد 273
6-4-8- رشد و نمو اسکلت 275
5-8- میزان نیاز به ویتامین E 275
6-8- برهمکنش با سایر مواد مغذی 276
7-8- ویتامین E و سیستم ایمنی 277
8-8- ویتامین E و مقاومت در برابر بیماری 280
9-8- ویتامین E و مقاومت در برابر استرس 280
10-8- جمع‌‌بندی 281
منابع 282
فصل 9: مواد معدنی 289
1-9- مقدمه 289
2-9- مواد معدنی فراوان 290
1-2-9- کلسیم 290
2-2-9- کلر 291
3-2-9- منیزیم 291
4-2-9- فسفر 292
5-2-9- پتاسیم 294
6-2-9- سدیم 295
3-9- مواد معدنی کمیاب 295
1-3-9- کروم 295
2-3-9- مس 296
3-3-9- آهن 298
4-3-9- ید 301
5-3-9- منگنز 302
6-3-9- سلنیوم 303
7-3-9- روی 309
4-9- جمع‌‌بندی 310
منابع 311
فصل 10: مواد ضد تغذیه‌‌ای 315
1-10- مقدمه 315
2-10- تیامیناز 317
1-2-10- ساختار، منشاء و نقش متابولیک 317
2-2-10- اثر تیامیناز بر عملکرد، پاسخ ایمنی و حساسیت به بیماری در ماهی 318
3-10- آویدین 319
1-3-10- ساختار، منشاء و نقش متابولیک 319
2-3-10- اثر آویدین بر عملکرد، پاسخ ایمنی و حساسیت به بیماری در ماهی 320
4-10- بازدارنده‌‌های پروتئاز 322
1-4-10- ساختار، منشاء و نقش متابولیکی 322
2-4-10- اثر بازدارنده‌‌های پروتئاز بر عملکرد، پاسخ ایمنی و حساسیت به بیماری در ماهی 323
5-10- لکتین‌‌ها (هماگلوتینین‌‌ها) 324
1-5-10- ساختار، منشاء و نقش متابولیک 324
2-5-10- اثر لکتین‌‌ها بر عملکرد، پاسخ ایمنی و حساسیت به بیماری در ماهی 326
6-10- فیتواستروژن‌‌ها و فیتواسترول‌‌ها 327
1-6-10- ساختار، منشاء و نقش متابولیک 327
2-6-10- اثر فیتواستروژن‌‌ها بر عملکرد، پاسخ ایمنی و حساسیت به بیماری در ماهی 329
7-10- اسید فایتیک 330
1-7-10- ساختار، منشاء و نقش متابولیک 330
2-7-10- اثر اسید فایتیک بر عملکرد، پاسخ ایمنی و حساسیت به بیماری در ماهی 331
8-10- گوسیپول 332
1-8-10- ساختار، منشاء و نقش متابولیک 332
2-8-10- اثر گوسیپول بر عملکرد، پاسخ ایمنی و حساسیت به بیماری در ماهی 333
9-10- اسیدهای چرب سیکلوپروپنی 335
1-9-10- ساختار، منشاء و نقش متابولیک 335
2-9-10- اثر اسیدهای چرب سیکلوپروپنی بر عملکرد، پاسخ ایمنی و حساسیت به بیماری در ماهی 335
10-10- گلوکزینولات‌‌ها 336
1-10-10- ساختار، منشاء و نقش متابولیک 336
2-10-10- اثر گلوکزینولات‌‌ها بر عملکرد، پاسخ ایمنی و حساسیت به بیماری در ماهی 337
11-10- اروسیک اسید 338
1-11-10- ساختار، منشاء و نقش متابولیک 338
2-11-10- اثر اروسیک اسید بر عملکرد، پاسخ ایمنی و حساسیت به بیماری در ماهی 338
12-10- ساپونین‌‌ها 339
1-12-10- ساختار، منشاء و نقش متابولیک 339
2-12-10- اثر ساپونین‌‌ها بر عملکرد، پاسخ ایمنی و حساسیت به بیماری در ماهی 339
13-10- آلکالوئیدها (لوپینین و میموزین) 341
1-13-10- ساختار، منشاء و نقش متابولیک 341
2-13-10- اثر آلکالوئیدها بر عملکرد، پاسخ ایمنی و حساسیت به بیماری در ماهی 343
14-10- جمع‌‌بندی 344
منابع 344
فصل 11: آلودگی خوراک ماهیان به مایکوتوکسین 351
1-11- مقدمه 351
2-11- مایکوتوکسین‌‌های آسپرژیلوس 352
3-11- مایکوتوکسین‌‌های فوزاریوم 355
4-11- سینرژیسم 359
5-11- اثر مایکوتوکسین‌‌ها بر پاسخ ایمنی و مقاومت در برابر بیماری در ماهی 360
6-11- خوراک ماهیان 361
1-6-11- تولید خوراک ماهی 361
2-6-11- نگهداری خوراک ماهی برای جلوگیری از آلودگی به مایکوتوکسین 361
3-6-11- آزمایش مایکوتوکسین در خوراک آبزیان 362
4-6-11- کاهش مایکوتوکسین در جیره‌‌های غذایی در آبزی‌‌پروری 362
7-11- جمع‌‌بندی 364
منابع 365
فصل 12: نوکلئوتیدها 367
1-12- مقدمه 367
2-12- بیوشیمی نوکلئوتید 368
3-12- مقدار نوکلئوتید در مواد غذایی و مکمل‌‌های نوکلئوتیدی تجاری 371
4-12- هضم و جذب نوکلئوتیدها و متابولیت‌‌های وابسته 373
5-12- اثرات زیستی نوکلئوتیدها 373
1-5-12- رشد و مصرف غذا 373
2-5-12- تکامل لاروی 374
3-5-12- مطلوبیت غذایی و غذاگیری 377
4-5-12- اثر بر دستگاه گوارشی 384
5-5-12- پاسخ‌‌های ایمنی به نوکلئوتیدها 385
6-5-12- مقاومت در برابر بیماری 387
7-5-12- تحمل استرس 389
8-5-12- ترکیب بدن 389
6-12- عوامل مؤثر بر عملکرد نوکلئوتیدها و نتایج تحقیقات 390
1-6-12- محدودیت‌‌های آزمایشی 390
2-6-12- اثر نوکلئوتید موجود در جیره و سایر ترکیبات غذایی 390
3-6-12- منشاء محصولات نوکلئوتیدی 391
4-6-12- مقدار نوکلئوتید 391
5-6-12- دوره و دفعات تجویز نوکلئوتید 392
6-6-12- عوامل محیطی 392
7-6-12- نوکلئوتید موجود در آب 393
8-6-12- سایر عوامل 393
7-12- جمع‌‌بندی 393
منابع 394
فصل 13: پری‌‌بیوتیک‌‌ها 397
1-13- مقدمه 397
2-13- خصوصیات بیوشیمیایی پریبیوتیک‌‌ها 398
3-13- میکروبیوتای روده 400
4-13- ورود عوامل بیماری‌‌زا 401
5-13- سیستم ایمنی 401
6-13- اثرات پری‌‌بیوتیک‌‌ها بر پاسخ‌‌های یکپارچۀ جانوران 406
1-6-13- مقاومت در برابر بیماری 406
2-6-13- افزایش راندمان مصرف مواد مغذی 407
3-6-13- کارایی غذا و افزایش وزن 408
4-6-13- تکامل دستگاه گوارش 408
5-6-13- سایر پاسخ‌‌های فیزیولوژیک 409
8-13- سینبیوتیک‌‌ها 410
9-13- جمع‌‌بندی 410
منابع 411
فصل 14: میکروب‌‌های دستگاه گوارش ماهی و پروبیوتیک‌‌ها 413
1-14- مقدمه 413
2-14- میکروب‌‌های ماهیان 414
3-14- میکروبیوتای رودۀ ماهی 415
1-3-14- باکتری‌‌ها 415
2-3-14- مخمرها 418
4-14- پروبیوتیک‌‌ها 418
5-14- اثرات مثبت پروبیوتیک‌‌ها 419
6-14- ساختار روده و پاسخ ایمنی به میکروب‌‌های آن 421
7-14- سایر مزایای میکروب‌‌های لومن 423
8-14- موجوداتی که پروبیوتیک قلمداد می‌‌شوند 424
1-8-14- باکتری‌‌ها 424
2-8-14- مخمرها 426
9-14- اطلاعات موجود در مورد استفاده از پروبیوتیک‌‌ها در برخی ماهیان 426
10-14- تولید پروبیوتیک برای ماهی 433
11-14- کاربردی بودن 434
12-14- بی‌‌خطر بودن 434
13-14- جنبه‌‌های مربوط به فن‌‌آوری 435
14-14- جنبه‌‌های تجاری پروبیوتیک‌‌های آبزی‌‌پروری 436
1-14-14-فن‌‌آوری تولید 436
15-14- محصولات تجاری 437
16-14- جمع‌‌بندی 438
منابع 438
فصل 15: اسیدهای آلی و نمک‌‌های آنها 443
1-15- مقدمه 443
2-15- خصوصیات فیزیکوشیمیایی 444
3-15- نقش اسیدهای آلی در حفاظت از غذا 445
4-15- اثر اسیدهای آلی بر دستگاه گوارش 450
5-15- اثر اسیدهای آلی بر رشد، قابلیت استفاده از مواد مغذی و مقاومت در برابر بیماری 453
1-5-15- آزادماهیان 453
2-5-15- تیلاپیا 456
3-5-15- سایر گونه‌‌ها 458
6-15- جمع‌‌بندی 461
منابع 461
فصل 16: عصاره‌‌های گیاهی 465
1-16- مقدمه 465
2-16- منشاء، ترکیب شیمیایی و خصوصیات فیزیکی عصاره‌‌های گیاهی 466
3-16- اثر عصاره‌‌های گیاهی بر رشد 470
4-16- اثر عصاره‌‌های گیاهی بر پاسخ‌‌های ایمنی 471
5-16- اثر عصاره‌‌های گیاهی بر مقاومت در برابر بیماری 475
6-16- جمع‌‌بندی 477
منابع 478
فصل 17: مدیریت تغذیه و سلامت ماهی 481
1-17- مقدمه 481
2-17- نرخ تغذیه و سلامت ماهی 483
1-2-17-اثر نرخ تغذیه بر شاخص‌‌های خون‌‌شناسی 483
22-17- اثر نرخ تغذیه بر پاسخ‌‌های ایمنی و مقاومت در برابر بیماری 485
3-17- تغذیۀ فصلی و سلامت گربه‌‌ماهی کانال 492
4-17- تغذیۀ ماهیان بیمار 496
5-17- جمع‌‌بندی 499
منابع 500