فصل 1: مفاهیم 1 1-1. مقدمه 1 1-2. تعاریف 3 1-2-1. تعریف زیستفناوری (بیوتکنولوژی) 3 1-2-2. تعریف زیستفناوری دریایی (آبی) 4 1-2-3. تعریف عام فرآوردههای بیولوژیک 4 1-2-4. تعریف فرآوردههای بیولوژیک آبزیان 5 1-3. تاریخچه فرآوردههای بیولوژیک آبزیان در جهان 6 فصل 2: تولید مواد بیولوژیک از منابع دریایی 9 2-1. مقدمه 9 2-2. زنجیره ارزش بیوتکنولوژی آبی 10 فصل 3: فرآوردههای بیولوژیک آبزیان 25 3-1. مقدمه 25 فصل 4: نقش زیستفناوری در ارتباط با رشد و مصرف غذا 31 4-1. مقدمه 31 4-2. مدیریت سلامت 32 4-3. پپتیدهای ضد میکروبی 33 4-3-1. ملیتین 34 4-3-2. BMAP 35 4-3-3. سکروپین 36 4-3-4. مگینین 37 4-3-5. آئورین 38 4-3-6. گاگورین 38 4-4. واکسنها 39 4-5. محرک رشد 40 4-6. محرک ایمنی 41 4-7. واکسنها در مقابل محرکهای ایمنی 47 4-8. کاربرد محرکهای ایمنی در ماهی و میگو 55 4-8-1. مواد شیمیایی، ترکیبات زیستی و مشتقات باکتریایی 55 4-8-1-1. MDP 55 4-8-1-2. LPS 56 4-8-1-3. FCA 56 4-8-1-4. Vibrio bacterin 57 4-8-1-5. سلولهای Closterium butyricum 57 4-8-1-6. سلولهای Achromobacter stenohalis 57 4-8-1-7. EF203 58 4-8-1-8. مشتقات مخمری 58 4-8-1-9. پلیساکاریدها 59 4-8-1-10. عصارههای حیوانی و گیاهی 59 4-8-1-11. اسکوئید شبتاب 60 4-8-2. فاکتورهای تغذیهای 61 4-8-2-1. ویتامین ث 61 4-8-2-2. ریبوفلاوین (ویتامین B2) 62 4-8-2-3. فولات (ویتامین (B9 62 4-8-2-4. کوبالآمین (ویتامین B12) 63 4-8-2-5. ویتامین E 63 4-8-2-6. ویتامین F 64 4-8-2-7. کوآنزیم Q10 64 4-8-3. هورمونها 65 4-8-3-1. هورمون رشد (GH) 65 4-8-3-2. پرولاکتین 65 4-8-3-3. سیتوکینینها 65 4-8-4. مشتقات جلبکی 66 4-9. سیستم ایمنی در ماهی 66 4-9-1. لنفوسیتها 69 4-9-2. گرانولوسیتها 69 4-9-3. ماکروفاژها 70 4-9-4. مکانیسمهای ایمنی غیر اختصاصی 70 4-10. ویژگیهای محرکهای ایمنی 71 4-11. سودمندی و محدودیت استفاده از محرکهای ایمنی 73 4-12. محرکهای ایمنی در مدیریت سلامت آبزیپروری 75 4-13. دارو 77 4-14. زیست داروهای دریایی 78 4-14-1. تولید کاروتنوئید و ویولاگزانتین از ریز جلبک Dunaliella tertiolecta به عنوان متوقفکننده فعالیت سلول سرطان سینه 78 4-14-2. ترکیبات ضدباکتری 81 4-14-3. ترکیبات ضد ویروس 82 4-15. استفاده از جلبکها در تولید محصولات پزشکی و آرایشی 82 4-15-1. ترکیبات دارویی سیانوباکترها 83 4-15-2. ترکیبات دارویی از داینوفلاژلهها 84 4-15-3. ترکیبات دارویی از دیاتومه ها 85 4-15-4. جلبکهای دریایی 85 4-15-5. جلبکهای پزشکی و آرایشی 85 4-15-6. تولید کرمهای ضد آفتاب با SPF های مختلف از ترکیبات فنلی گیاهان دریایی 87 4-15-7. ترکیبات دارویی از جلبکهای دریایی سبز 90 4-15-8. ترکیبات دارویی از جلبکهای دریایی قهوهای 91 4-15-9. ترکیبات فعال – دارویی از جلبکهای دریای قرمز 93 4-15-10. گیاهان دریایی و درمان بیماریهای انگلی 95 4-16. محیط زیست 97 4-17. سوخت زیستی 97 فصل 5: وضعیت اقتصادی فرآوردههای بیولوژیک در جهان 99 5-1. مقدمه 99 5-2. روند رشد اقتصاد زیستی 103 5-3. نگاهی به آینده اقتصاد زیستفناوری 106 5-4. اقتصاد زیستی و سیاستگذاری های بینالمللی 109 5-5. بازار جهانی فرآوردههای بیولوژیک آبزیان در داروسازی 111 5-6. بازار جهانی فرآوردههای بیولوژیک آبزیان در صنعت غذایی 114 5-7. بازار جهانی فرآوردههای بیولوژیک آبزیان در صنعت 117 5-8. بازار جهانی فرآوردههای بیولوژیک آبزیان در محصولات بهداشتی –آرایشی 117 فصل 6: فنآوری نانو 119 6-1. مقدمه 119 6-2. نانوتکنولوژی و مفاهیم آن 120 6-3. تعریف استاندارد از نانوتکنولوژی 121 6-4. اصول بنیادی 121 6-5. کاربردهای نانو 121 6-6. نانوتکنولوژی در شیلات 123 6-7. بازار نانوغذاها 131 6-8. واکسنهای نانو DNA 131 6-9. تحویل ژن 133 6-10. تحویل هوشمند دارو 133 6-11. استفاده از نانوذرات در افزایش رشد آبزیان پرورشی 134 6-12. تحویل غذا- داروها 134 6-13. تگ زدن و استفاده از بارکدهای نانو 135 6-14. تصفیه آب و اصلاح آن 135 6-15. تجهیزات نانوتکنولوژی در مدیریت زیست محیطی آبزیان 136 6-16. کاربرد فناوری نانو در تصفیه آب 136 6-16-1. فناورینانولولههای کربنی 137 6-16-1-1. غشاهای نانولولهای 137 6-16-2. نانوغربالها 137 6-16-3. سایر روشهای نانوفیلتراسیون 138 6-16-3-1. فیلتر آلومینای نانولیفی 138 6-16-4. نانوالیاف جاذب جریان 138 6-16-5. سرامیکهای نانوحفرهای، کِلِیها و سایر جاذبها 139 6-16-5-1. غشاء سرامیکی نانوحفرهای 139 6-17. تکنولوژی برداشت و بعد از برداشت محصول 139 6-18. تحقیقات در زمینه سلامت اثر نانوتکنولوژی در محصولات شیلاتی 140 6-19. بهرهگیری از نانوذرات روی در از بردن عوامل بیماریزای قارچی 141 6-20.کاربرد نانو تکنولوژی در ایجاد ارزش افزوده به محصولات جانبی در فرآوری میگو 142 6-21. رنگدانههای پوسته میگو 144 6-21-1. استفاده از پوسته میگو در کشاورزی 145 6-21-1-1. کیتین و کیتوزان 145 فصل 7: جنبههای زیستفناوری آبزیان خلیج فارس و دریای عمان 149 7-1. مقدمه 149 7-2. زیستفناوری نرمتنان خلیج فارس 149 7-3. فرآوردههای زیستی ضد سرطان و سیتوتوکسیک 152 7-4. فرآوردههای زیستی ضد عوامل عفونی 152 7-5. فرآوردههای فعال زیستی و موثر بر سیستم ایمنی 154 7-6. مصارف پزشکی و بیوتکنولوژیک Cephalopods 155 7-7. نقش زیستفناوری در تولید مروارید از صدفها 156 7-8. زیستفناوری کوسه ماهیان خلیج فارس 160 7-8-1. بیوتکنولوژیهای مرتبط با کوسه ماهیان 162 7-8-2. مصارف و فواید کوسهماهیان 163 7-8-3. فراوری بالهها 166 7-8-4. تهیه چرم از پوست کوسه 167 7-8-5. غضروف کوسه و فرآوردههای آن 168 7-8-6. کبد و عصارههای مربوطه 170 7-8-7. اسکوالین و اسکوالامین 172 7-8-8. ویتامینها 173 7-9. فناوری زیستی اسفنجهای خلیج فارس 174 7-9-1. کاربرد های زیستفناوری اسفنجها 175 7-10. عروسهای دریایی خلیج فارس و دریای عمان 178 7-11. فناوری زیستی و اهمیت روزنداران در خلیج فارس 180 7-11-1. نقش روزنهداران در زیستفناوری و اکولوژی 182 7-12. فناوری زیستی آب فشانهای دریایی خلیج فارس 183 7-13. فناوری زیستی مرتبط با تولید نورهای زیستی در خلیج فارس 185 7-13-1. اهمیت پدیده نور زایی در موجودات دریایی 186 7-14. گونههای تولید کننده نور در دریا جهت کابردهای بیوتکنولوژیک 191 منابع 195